Polish flag

Mówię po polsku i chcę uczyć się angielskiego.

US flag

Charles Martel, King of the Franks, Saves Europe in 732 AD at Tours, France

Karol Martel, król Franków, ratuje Europę w 732 r.n.e. pod Tours we Francji

Battle of Tours

Kliknij tutaj by obejrzeć wideo

Kliknij tutaj, aby odsłuchać całą lekcję

1 / 63

Six hundred years after Christ's crucifixion, his church had become the dominant cultural force in Europe.

six hundred years

after

Christ's crucifixion

his church

had become

the dominant cultural force

in Europe

sześćset lat

po

ukrzyżowaniu Chrystusa

jego Kościół

stał się

dominującą kulturową siłą

w Europie

Sześćset lat po ukrzyżowaniu Chrystusa, jego kościół stał się dominującą siłą w kulturze Europy.

2 / 63

But while his disciples were flocking to monasteries in search of solitude, further east the followers of another prophet were taking up arms in search of conquest.

but

while

his disciples

were flocking

to monasteries

in search of

solitude

further

east

the followers

of another prophet

were taking up

arms

in search of

conquest

ale

kiedy

jego uczniowie

ściągali

do klasztorów

w poszukiwaniu

odosobnienia

dalej

wschód

wyznawcy

innego proroka

podnosili

broń

w poszukiwaniu

podboju

Jednak w czasie gdy jego uczniowie ściągali do klasztorów w poszukiwaniu odosobnienia, na wschodzie wierni innego proroka chwytali za broń, szukając okazji do podboju.

3 / 63

On the dusty shores of North Africa and Arabia, mighty armies were waging war, not in the name of Christ but of the Koran.

on the dusty shores

of North Africa

and

Arabia

mighty armies

were waging

war

not

in the name

of Christ

but

of the Koran

na pustynnych wybrzeżach

Afryki Północnej

i

Arabii

potężne armie

prowadziły

wojnę

nie

w imię

Chrystusa

ale

Koranu

Na pustynnych wybrzeżach Afryki Północnej i Arabii, potężne armie toczyły ze sobą boje, nie w imię Chrystusa, lecz Koranu.

4 / 63

Their religious movement would spread even farther and faster than Christianity and threatened to compete for the souls of Europe.

their religious movement

would spread

even

farther

and

faster

than

Christianity

and

threatened

to compete

for the souls

of Europe

ich religijny ruch

rozprzestrzeniał się

nawet

dalej

i

szybciej

niż

chrześcijaństwo

i

zagrażał

żeby rywalizować

o dusze

Europy

Ich ruch religijny rozprzestrzeniał się nawet dalej i szybciej niż chrześcijaństwo i wkrótce mógł zacząć rywalizować o dusze w Europie.

5 / 63

The only thing standing in their way was one Christian king who had seen them coming.

the only thing

standing

in their way

was

one Christian king

who

had seen

them

coming

jedyną rzeczą

stojąca

na ich drodze

był

jeden chrześcijański król

który

widział

ich

nadchodzących

Jedynym, który stał na ich drodze, był pewien chrześcijański król, który spodziewał się ich nadejścia.

6 / 63

October 10th, 732 AD, Tours, France, is on the front line in a holy war that will define Europe's spiritual and political future.

October 10th, 732 AD

Tours, France

is

on the frontline

in a holy war

that

will define

Europe's

spiritual

and

political

future

10 października 732 roku pańskiego

Tours, Francja

jest

na pierwszej linii

w świętej wojnie

która

określi

Europy

duchową

i

polityczną

przyszłość

10 października 732 r.n.e., Tours we Francji znajduje się na pierwszej linii świętej wojny, która określi duchową i polityczną przyszłość Europy.

7 / 63

The conflict pits the Christian Franks against the Muslim Moors, who had recently crossed into Spain from North Africa.

the conflict

pits

the Christian Franks

against

the Muslim Moors

who

had

recently

crossed

into Spain

from North Africa

konflikt

konfrontuje

chrześcijańskich Franków

przeciwko

muzułmańskim Maurom

którzy

mieli

niedawno

przeszli granicę

w Hiszpanii

z Afryki Północnej

W konflikcie chrześcijańscy Frankowie mierzą się z muzułmańskimi Maurami, którzy niedawno wkroczyli do Hiszpanii przez Północną Afrykę.

8 / 63

The Moors want to expand their empire and import their faith in Muhammad, the prophet of Islam who lived a century earlier.

the Moors

want

to expand

their empire

and

import

their faith

in Muhammad

the prophet

of Islam

who

lived

a century

earlier

Maurowie

chcą

rozszerzyć

swoje imperium

i

przynieść

swoją wiarę

w Mahometa

proroka

islamu

który

żył

jeden wiek

wcześniej

Maurowie chcą powiększyć swoje imperium i przynieść wiarę w Mahometa, proroka islamu, który żył sto lat wcześniej.

9 / 63

The Christians want to keep them out at all costs.

the Christians

want

to keep

them

out

at all costs

chrześcijanie

chcą

zatrzymać

ich

z dala

za wszelką cenę

Chrześcijanie chcą ich za wszelką cenę powstrzymać.

10 / 63

They saw it as an immediate and local threat to themselves.

they saw

it

as an immediate

and

local

threat

to themselves

oni widzieli

to

jako bezpośrednie

i

lokalne

zagrożenie

dla siebie samych

Postrzegali ich jako bezpośrednie i lokalne zagrożenie dla siebie samych.

11 / 63

The Muslims believed that they were there to rule over the earth and bring about God's justice and institute God's order.

the Muslims

believed

that

they were

there

to rule over

the earth

and

bring about

God's justice

and

institute

God's order

muzułmanie

wierzyli

że

oni byli

tam

żeby rządzić nad

ziemią

i

przynieść

sprawiedliwość Boga

i

ustanowić

rozkazy Bog

Muzułmanie wierzyli, że mają rządzić światem, wymierzać bożą sprawiedliwość i wykonywać wolę Boga.

12 / 63

And so in that sense it might have been what you could call a religious mission to the conquest.

and

so

in that sense

it might have been

what

you could call

a religious mission

to the conquest

i

tak

w tym sensie

to mogło być

co

ktoś może nazwać

religijną misją

do podboju

I w tym sensie można mówić o religijnym celu podboju.

13 / 63

The Moors saw Europe as easy prey, a land defended by barbarians who were too busy fighting each other to fight anyone else.

the Moors

saw

Europe

as

easy prey

a land

defended

by barbarians

who

were

too busy

fighting

each other

to fight

anyone

else

Maurowie

widzieli

Europę

jako

łatwy łup

ziemię

bronioną

przez barbarzyńców

którzy

byli

zbyt zajęci

walczeniem

z samymi sobą

żeby walczyć

z kimkolwiek

innym

Maurowie postrzegali Europę jako łatwy łup, ziemię bronioną przez barbarzyńców, którzy zbyt dużo czasu poświęcali na walki między sobą, żeby walczyć z kimś innym.

14 / 63

In 730 Moorish general Abdul Rahman Al Ghafiqi crossed into France with an army of fifty thousand men.

in 730

Moorish general

Abdul Rahman Al Ghafiqi

crossed

into France

with

an army

of 50,000 men

w 730 r.

mauryjski generał

Abdul Rahman Al Ghafiki

przekroczył granicę

w Francji

z

armią

50 000 ludzi

W 730 r. mauryjski generał Abdul Rahman Al Ghafiki przekroczył granicę Francji na czele pięćdziesięciotysięcznej armii.

15 / 63

At the head of the charge was an elite division of cavalry, unmatched in Europe.

at the head

of the charge

was

an elite division

of cavalry

unmatched

in Europe

na czele

ataku

była

elitarna dywizja

kawalerii

niezrównana

w Europie

Na czele ataku jechała elitarna dywizja kawalerii, nie mająca sobie równych w Europie.

16 / 63

The Moorish armies in Gaul moved very, very fast, and they were considerably more manuverable than the Frankish army.

the Moorish armies

in Gaul

moved

very, very fast

and

they were

considerably

more

manuverable

than

the Frankish army

mauryjskie armie

w Galii

ruszały

bardzo, bardzo szybko

i

one były

znacznie

bardziej

mobilne

niż

armia Franków

Mauryjskie armie w Galii poruszały się bardzo, bardzo szybko i było znacznie bardzie mobilne niż armia Franków.

17 / 63

And they could hit and run in a way that this large Frankish host simply could not.

and

they could hit

and

run

in a way

that

this large Frankish host

simply

could

not

i

one mogły uderzać

i

uciekać

w sposób

który

ta wielka armia Franków

po prostu

mogła

nie

Mogły uderzać i wycofywać się w sposób, w jaki wielka armia Franków nie była w stanie.

18 / 63

The Moors tore through southern France with terrifying tenacity, devastating the regions of Aquitania and Gascony, then leaving a legion of enemy dead behind at the Battle of the River Garonne.

the Moors

tore

through southern France

with terrifying tenacity

devastating

the regions

of Aquitania

and

Gascony

then

leaving

a legion

of enemy dead

behind

at the battle

of the River Garonne

Maurowie

rozdarli

przez południową Francję

z przerażającą zawziętością

niszcząc

regiony

Akwitanii

i

Gaskonii

później

opuszczając

rzeszę

przeciwników martwych

w tyle

na bitwie

o rzekę Garonne

Maurowie przebili się przez południową Francję z przerażającą zawziętością, siejąc zniszczenie w Akwitanii i Gaskonii, a następnie zabijając rzesze przeciwników w bitwie nad rzeką Garonna.

19 / 63

One Moorish fighter wrote that his army went through all places like a desolating storm.

one Moorish fighter

wrote

that

his army

went

through

all places

like

a devastating storm

jeden mauryjski wojownik

napisał

że

jego armia

poszła

przez

wszystkie miejsca

jak

pustosząca nawałnica

Jeden z mauryjskich wojowników napisał, że jego armia przetaczała się wszędzie niczym pustosząca nawałnica.

20 / 63

A Christian chronicler lamented that God alone knows the number of the slain.

a Christian chronicler

lamented

that

God

alone

knows

the number

of the slain

chrześcijański kronikarz

lamentował

że

Bóg

sam

zna

liczbę

zabitych

Chrześcijański kronikarz lamentował, że tylko sam Bóg może znać liczbę zabitych.

21 / 63

After relieving the local monasteries of all their riches, the Moors turned northward, confident they could conquer all of France.

after

relieving

the local monasteries

of all their riches

the Moors

turned

northward

confident

they could conquer

all of France

po

odciążeniu

okolicznych klasztorów

z ich wszystkich bogactw

Maurowie

zwrócili

na północ

pewni

oni mogli podbić

całą Francję

Po zabraniu wszelkich bogactw z okolicznych klasztorów, Maurowie zwrócili się na północ, pewni że będą w stanie podbić całą Francję.

22 / 63

But there the commander of the Frankish armies stood guard, waiting patiently for the enemy to strike, and when it did, he would be ready.

but

there

the commander

of the Frankish armies

stood guard

waiting

patiently

for

the enemy

to strike

and

when

it did

he would be ready

ale

tam

dowódca

armii Franków

czuwał

czekając

cierpliwie

na

wroga

żeby uderzył

i

kiedy

on to zrobił

on byłby gotowy

Ale tam czuwał dowódca armii Franków, cierpliwie czekając na uderzenie nieprzyjaciela, a kiedy by wreszcie nadeszło, byłby gotowy.

23 / 63

Now, does he think he can win? [I] don't know, but he has to win, because there is no other answer.

now

does he think

he can win

[I] don't know

but

he has to win

because

there is

no other answer

teraz

czy on myśli

on może wygrać

[ja] nie wiem

ale

on musi wygrać

ponieważ

istnieje

żadna inna odpowiedź

Czy myśli, że może wygrać? Nie wiem, ale musi zwyciężyć, ponieważ nie ma innego rozwiązania.

24 / 63

The Islamic forces will continue to attack and continue to fill France with Islam unless he defends.

the Islamic forces

will continue

to attack

and

continue

to fill

France

with Islam

unless

he defends

islamskie siły

będą dalej

atakować

i

dalej

napełniać

Francję

islamem

chyba że

on obroni

Islamskie siły będą dalej atakować i dalej napełniać Francję islamem, chyba że on ją obroni.

25 / 63

The general's name was Charles "the Hammer" Martel.

the general's name

was

Charles

the Hammer

Martel

imię generała

było

Karol

młot

Martel

Ten generał nazywał się Karol „Młot” Martel.

26 / 63

As commander in chief of the Frankish army, Martel would anticipate the unique threat posed by the Moorish invasion and take proactive steps to confront it head on.

as commander in chief

of the Frankish army

Martel

would anticipate

the unique threat

posed

by the Moorish invasion

and

take

proactive steps

to confront

it

head on

jako główny dowódca

armii Franków

Martel

przewidział

wyjątkowe zagrożenie

stworzone

przez mauryjską inwazję

i

wziął

kroki zaradcze

żeby skonfrontować

to

bezpośrednio

Będąc głównodowodzącym armii Franków, Martel przewidział wyjątkowe zagrożenie, jakie stwarzała mauryjskiej inwazja, i podjął kroki zaradcze, aby z bezpośrednio wyjść mu naprzeciw.

27 / 63

But to do so, he would first have to convince his own countrymen to trade their plowshares for swords.

but

to do so

he would have to

first

convince

his own countrymen

to trade

their plowshares

for swords

ale

żeby to zrobić

on musiał

najpierw

przekonać

swoich własnych rodaków

żeby zamienić

ich lemiesze

na miecze

Ale żeby to zrobić, musiał najpierw przekonać rodaków, żeby przekuli lemiesze na miecze.

28 / 63

In Dark Ages' Europe, most troops were farmers, who were only available to fight between the spring planting and the fall harvest.

in Dark Ages' Europe

most troops

were

farmers

who

were

only

available

to fight

between

the spring planting

and

the fall harvest

W Europie wieków ciemnych

większość żołnierzy

była

rolnikami

którzy

byli

tylko

dostępni

żeby walczyć

między

sadzeniem wiosną

a

zbiorami jesienią

W Europie wieków ciemnych, większość żołnierzy było rolnikami, którzy mogli walczyć tylko między siewem na wiosnę, a żniwami jesienią.

29 / 63

But Charles Martel understood that the Moorish threat could not be met without a well oiled group of professional, full time soldiers at his disposal.

but

Charles Martel

understood

that

the Moorish threat

could not be met

without a well oiled group

of professional full time soldiers

at his disposal

ale

Karol Martel

wiedział

że

mauryjskie zagrożenie

nie mogło zostać spotkane

bez dobrze naoliwionej grupy

presjonalnych, żołnierzy na pełen etat

do jego dyspozycji

Ale Karol Martel pojmował, że Mauryci nie mogą zostać pokonani bez sprawnie działającej grupy zawodowych żołnierzy, którymi można dysponować przez cały rok.

30 / 63

He knew he was at a disadvantage.

he knew

he was

at a disadvantage

on wiedział

on był

w niekorzystnej sytuacji

Wiedział, że był w niekorzystnej sytuacji.

31 / 63

What is the basis of every successful army? Money!

what

is

the basis

of every successful army

money

co

jest

podstawą

każdej udanej armii

pieniądze

Co jest podstawą każdej udanej armii? Pieniądze.

32 / 63

To get the money, he had to go to the Church.

to get

the money

he had to go

to the Church

żeby dostać

pieniądze

on musiał pójść

do Kościoła

Żeby zdobyć pieniądze, musiał udać się do Kościoła.

33 / 63

This was not a popular move with the Church, and Charles came very close to being excommunicated, that is to say being damned to Hell for eternity.

this was not

a popular move

with the church

and

Charles

came

very close

to being excommunicated

that

is

to say

being

damned

to Hell

for eternity

to nie był

popularny ruch

z Kościołem

i

Karol

przyszedł

bardzo blisko

do bycia ekskomunikowanym

to

jest

żeby powiedzieć

bycia

potępionym

do piekła

na wieczność

Kościół za tym nie przepadał i Karol niemal został ekskomunikowany, czyli potępiony i skazany na piekło na całą wieczność.

34 / 63

The Church pulled back at just the last minute.

the Church

pulled back

at just the last minute

Kościół

wycofał się

dokładnie w ostatniej chwili

Kościół wycofał się w ostatniej chwili.

35 / 63

Charles took land and property from the church and used it to finance the development of an army that could be trained to withstand this formidable force.

Charles

took

land

and

property

from the church

and

used

it

to finance

the development

of an army

that could be trained

to withstand

this formidable force

Karol

przejął

ziemię

i

własność

od Kościoła

i

użył

tego

żeby sfinansować

rozwój

armii

która mogła zostać wyszkolona

żeby wytrzymać

tę znaczną siłę

Karol przejął ziemie i własność Kościoła i użył ich, żeby sfinansować rozwój armii, która teraz mogła zostać wyszkolona, by stawić opór tej znacznej sile.

36 / 63

While Charles the Hammer pounded courage into his corps, Abdul Rahman maintained his march northward into the realm of an enemy he had severely underrated.

while

Charles the Hammer

pounded

courage

into his corps

Abdul Rahman

maintained

his march

northward

into the realm

of an enemy

he had underrated

severely

kiedy

Karol Młot

uderzał

odwagę

w swoje oddziały

Abdul Rahman

utrzymał

swój marsz

na północ

do królestwa

nieprzyjaciela

on nie docenił

mocno

W czasie gdy Karol Młot wbijał do głów swoich żołnierzy odwagę, Abdul Rahman kontynuował swój marsz na północ królestwa przeciwnika, którego bardzo zlekceważył.

37 / 63

The perception of the Franks as warriors was not particularly impressive.

the perception

of the Franks

as warriors

was not impressive

particularly

postrzeganie

Franków

jako wojowników

nie była imponująca

szczególnie

Opinia o Frankach jako żołnierzach nie była szczególnie pochlebna.

38 / 63

Abdul Rahman may not have been paying as close attention to Charles Martel as he probably needed to in this case.

Abdul Rahman

may

not

have been paying

as close attention

to Charles Martel

as

he needed to

probably

in this case

Abdul Rahman

mógł

nie

płacić

tak bliskiej uwagi

Karolowi Martelowi

jak

on potrzebował

prawdopodobnie

w tym przypadku

Możliwe, że Abdul Rahman nie poświęcił Karolowi Martelowi tyle uwagi, na ile ten ostatni zasługiwał.

39 / 63

He may not have at all been prepared for the kind of force he was going to meet.

he may not

have been prepared

at all

for the kind

of force

he was going

to meet

on mógł nie

być przygotowany

w ogóle

na rodzaj

siły

on miał

spotkać

Mógł być zupełnie nieprzygotowany na siłę, z którą musiał się spotkać.

40 / 63

The Franks dug in on a high wooded ridge that offered a critical strategic advantage.

the Franks

dug in

on a high wooded ridge

that

offered

a critical strategic advantage

Frankowie

okopali się

na wysokiej, zalesionej grani

która

oferowała

krytyczną przewagę strategiczną

Frankowie okopali się na wysokiej, zalesionej grani, która zapewniała ważną przewagę strategiczną.

41 / 63

When the Moors arrived, they were stunned to find such a formidable force awaiting them.

when

the Moors

arrived

they were stunned

to find

such

a formidable force

awaiting them

kiedy

Maurowie

przybyli

oni byli oszołomieni

żeby znaleźć

takie

znaczną siłę

oczekującą ich

Po przybyciu na miejsce, Maurowie byli oszołomieni znaczną siłą, która na nich czekała.

42 / 63

For six days the two armies stood firm waiting for the other to make the first move.

for six days

the two armies

stood firm

waiting for

the other

to make

the first move

przez sześć dni

dwie armie

stały twardo

czekając

inna

żeby zrobić

pierwszy ruch

Przez sześć dni obie armie trwały na swoich pozycjach, czekając aż to przeciwnicy wykonają pierwszy ruch.

43 / 63

But as the October cold set in, Moorish general Abdul Rahman knew he had to move quickly if he wanted to take Tours before winter.

but

as

the October cold

set in

Moorish general

Abdul Rahman

knew

he had to move

quickly

if

he wanted

to take

Tours

before winter

ale

gdy

październikowy mróz

nadszedł

mauryjski generał

Abdul Rahman

wiedział

on musiał ruszać

szybko

jeśli

on chciał

wziąć

Tours

przed zimą

Ale gdy nadeszły październikowe mrozy, mauryjski generał Abdul Rahman wiedział już, że musi działać szybko, jeśli chce zająć Tours przed zimą.

44 / 63

So on the seventh day, he ordered attack.

so

on the seventh day

he ordered

attack

więc

w siódmym dniu

on rozkazał

atak

Tak więc siódmego dnia zarządził atak.

45 / 63

Charles Martel's infantry is great, and they stand like a wall.

Charles Martel's

infantry

is great

and

they

stand

like a wall

Karola Martela

piechota

jest świetna

i

oni

stoją

jak mur

Piechota Karola Martela jest świetna i stoi jak mur.

46 / 63

That is what the sources on the Muslim side say. That is what the sources on the Christian side say.

that is what

the sources

on the Muslim side

say

that is what

the sources

on the Christian side

say

to jest co

źródła

po stronie muzułmańskiej

mówią

to jest co

źródła

po stronie chrześcijańskiej

mówią

Oto co mówią źródła muzułmańskie. Oto co mówią źródła chrześcijańskie.

47 / 63

While his infantry kept the Moors occupied, Charles the Hammer nailed down his victory with a covert mission behind enemy lines.

while

his infantry

kept

the Moors

occupied

Charles the Hammer

nailed down

his victory

with a covert mission

behind enemy lines

kiedy

jego piechota

trzymała

Maurów

zajętymi

Karol Młot

przybił

swoje zwycięstwo

potajemną misją

za liniami wroga

Kiedy jego piechota związała Maurów walką, Karol Młot wbił ostatni gwóźdź do trumny przeciwnika potajemną misją za jego liniami.

48 / 63

Charles had sent some troops to the Muslim camp.

Charles

had sent

some troops

to the Muslim camp

Karol

wysłał

trochę żołnierzy

do obozu muzułmanów

Karol wysłał część żołnierzy do obozu muzułmanów.

49 / 63

That is to say, the encampment behind the line of battle, where this incredibly successful Muslim army had kept all of the plunder that they had obtained in their successful campaign.

that is to say

the encampment

behind the line of battle

where

this

incredibly successful

Muslim army

had kept

all of the plunder

that

they had obtained

in their successful campaign

to znaczy (innymi słowy)

obozowiska

za linią bitwy

gdzie

ta

niesłychanie skuteczna

armia muzułmańska

trzymała

cały łup

który

oni zyskali

w swojej skutecznej kampanii

To znaczy do obozowiska za polem bitwy, gdzie odnosząca niesamowite sukcesy armia muzułmańska przechowywała cały łup zagrabiony podczas skutecznej kampanii.

50 / 63

This was cutting off the head of the snake from the perspective of Charles and his troops.

this was cutting off

the head

of the snake

from the perspective

of Charles

and

his troops

to było dcinanie

głowy

węża

z perspektywy

Karola

i

jego żołnierzy

Z punktu widzenia Karola i jego żołnierzy było to odcięcie głowy węża.

51 / 63

They encouraged people to retreat from the front lines to the tents, and it convinced a lot of people that a general retreat was being called.

they encouraged

people

to retreat

from the front lines

to the tents

and

it convinced

a lot of people

that

a general retreat

was being called

oni zachęcili

ludzi

do odwrotu

z pierwszej linii

do namiotów

i

to przekonało

wielu ludzi

że

pełen odwrót

jest ogłaszany

W rezultacie ludzie wycofali się z pola bitwy do namiotów, a wielu było przekonanych, że zarządzono pełen odwrót.

52 / 63

General Abdul Rahman tried to rally his fleeing forces, but as he screamed out orders to stand and fight, he was surrounded and struck down by enemy infantry.

General

Abdul Rahman

tried

to rally

his fleeing forces

but

as

he screamed out

orders

to stand

and

fight

he was surrounded

and

struck

down

by enemy infantry

generał

Abdul Rahman

próbował

zebrać

swoje uciekające siły

ale

kiedy

on wykrzykiwał

rozkazy

żeby stać

i

walczyć

on został otoczony

i

uderzony

na dół

przez piechotę nieprzyjaciela

Generał Abdul Rahman próbował zapanować and uciekającym wojskiem, ale gdy wykrzykiwał rozkazy by zostać i walczyć, został okrążony i powalony przez piechotę nieprzyjaciela.

53 / 63

Overnight the Moors withdrew and made a beeline south for Spain.

overnight

the Moors

withdrew

and

made

a beeline

south

for Spain

natychmiast

Maurowie

wycofali się

i

zrobili

kurs

południe

na Hiszpanię

Maurowie natychmiast się wycofali i obrali kurs na południe na Hiszpanię.

54 / 63

It was his stunning victory at the Battle of Tours that earned Martel the nickname "Charles the Hammer".

it was

his stunning victory

at the battle

of Tours

that

earned

Martel

the nickname

Charles the Hammer

to było

to oszałamiające zwycięstwo

w bitwie

pod Tours

które

zaskarbiło

Martelowi

przydomek

Karol Młot

To właśnie dzięki oszałamiającemu zwycięstwu w bitwie pod Tours Martel uzyskał przydomek „Karol Młot”.

55 / 63

At a time when many parts of the old Roman and Persian Empires were falling under the Muslim rule, Charles was credited as the saviour of Christianity in Europe.

at a time

when

many parts

of

the old Roman

and

Persian empires

were falling

under

the Muslim rule

Charles

was credited

as the saviour

of Christianity

in Europe

w czasie

kiedy

wiele części

należących do

stare Rzymskie

i

Perskie Imperia

wpadały

pod

panowanie muzułmańskie

Karol

był przypisany

jako zbawca

chrześcijaństwa

w Europie

W czasie gdy wiele części dawnego Cesarstwa Rzymskiego i Imperium Perskiego dostawało się pod panowanie muzułmańskie, Karolowi został przypisany tytuł zbawcy chrześcijaństwa w Europie.

56 / 63

He had some really good "PR".

he had

some really good

"PR" (Public Relations)

on miał

naprawdę dobry

PR (relacje publiczne)

Miał naprawdę dobry „PR”.

57 / 63

Charles Martel was quick to stand up and basically say, "Look what I just did."

Charles Martel

was

quick

to stand up

and

basically

say

look

what

I

just

did

Karol Martel

był

szybki

do wstania

i

generalnie

powiedzenia

patrzcie

co

ja

właśnie

zrobiłem

Karol Martel nie miał problemów, żeby ściągnąć na siebie uwagę i powiedzieć: „Patrzcie, co zrobiłem”.

58 / 63

"I am the defender of Christendom."

I am the defender

of Christendom

ja jestem obrońcą

świata chrześcijańskiego

„Jestem obrońcą świata chrześcijańskiego”.

59 / 63

"And I helped to turn back these forces that threatened us."

and

I helped

to turn back

these forces

that

threatened

us

i

ja pomogłem

zawrócić

te siły

które

zagrażały

nam

„I pomogłem zawrócić te siły, które nam zagrażały”.

60 / 63

Over the next seven decades, Martel's descendants would transform his Christian kingdom into an empire.

over the next seven decades

Martel's descendants

would transform

his Christian kingdom

into an empire

w ciągu następnych siedmiu dekad

potomkowie Martela

mieli przetransformować

jego królestwo

w cesarstwo

W ciągu następnych siedemdziesięciu lat potomkowie Martela mieli zmienić jego chrześcijańskie królestwo w cesarstwo.

61 / 63

And one of them would even become powerful enough to assume the title "Emperor of Rome".

and

one of them

would become

even

powerful

enough

to assume

the title

emperor

of Rome

a

jeden z nich

miał stać się

nawet

potężny

wystarczająco

żeby przybrać

tytuł

cesarza

Rzymu

A jeden z nich miał stać się na tyle potężny, żeby przybrać tytuł „Cesarza rzymskiego”.

62 / 63

That grandson of Charles the Hammer would be remembered as the Father of Europe.

that grandson

of Charles the Hammer

would be remembered

as

the father

of Europe

ten wnuk

Karola Młota

miał być pamiętany

jako

ojciec

Europy

Ten wnuk Karola Młota miał zostać zapamiętany jako ojciec Europy.

63 / 63

His name was Charlesmagne, and he was the greatest king of the Dark Ages.

his names

was

Charlesmagne ["Charles the Great"]

and

he was

the greatest king

of the Dark Ages

jego imię

było

Karol Wielki

i

on był

największym królem

wieków ciemnych

Nazywał się Karol Wielki i był największym królem wieków ciemnych.